Άγιος Βλάσιος: Ο σεπτός Ιεράρχης από τη Σεβάστεια του Πόντου

Στις 11 Φεβρουαρίου η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου ιερομάρτυρος Βλασίου, που καταγόταν από τη Σεβάστεια, στην οποία μάλιστα διετέλεσε και Επίσκοπος. 

Ο Άγιος Βλάσιος γεννήθηκε στη Σεβάστεια του Πόντου. Εκείνα τα χρόνια αυτοκράτορας ήταν ο Λικίνιος (308-323 μ.Χ.), ο οποίος ήταν θερμός ειδωλολάτρης και κυνηγούσε με φθόνο όσους υπηκόους δεν ασπάζονταν τα είδωλα. Αυτή τη δύσκολη περίοδο ο Άγιος αναδείχθηκε σε επίσκοπο Σεβαστείας και μάλιστα υπήρξε πρότυπο Ιεράρχη που επιδόθηκε σε ένα απαράμιλλο φιλανθρωπικό έργο. Ο Βλάσιος είχε σπουδάσει ιατρική και υπηρετούσε το λειτούργημα αυτό χωρίς να δέχεται χρήματα. Από το Συναξάριο μάλιστα μαθαίνουμε ότι είχε το ιδιαίτερο χάρισμα να θεραπεύει ασθένειες του λαιμού. Μετά από τα σκληρά αυτοκρατορικά διατάγματα και τις διώξεις που ακολούθησαν για τους Χριστιανούς ο Άγιος εγκατέλειψε τη Σεβάστεια αφήνοντας τα επισκοπικά του καθήκοντα και εγκαταβίωσε σε μια σπηλιά του Αργαίου Όρους, στην Καππαδοκία. Εκεί ζούσε τον ασκητικό βίο μέχρι που κάποιοι κυνηγοί τον ανακάλυψαν να κάθεται στη σπηλιά του ανάμεσα σε άγρια ζώα που έμοιαζαν να είναι απόλυτα εξημερωμένα. Ευθύς θαυμάζοντας το γεγονός τον κατέδοσαν στον ηγεμόνα Αγρικόλα, ο οποίος διέταξε για τον Βλάσιο φρικτά βασσανιστήρια μέχρι να υποκύψει και να απαρνηθεί την πίστη του. Βλέποντας όμως ότι ο Άγιος δείχνει μεγάλη υπομονή και καρτερία έδωσε εντολή στους στρατιώτες να τον ρίξουν με βάρη στο βάθος της λίμνης της Σεβάστειας. Τότε συνέβη θαυμαστό σημείο με τον σεπτό Ιεράρχη να μη βυθίζεται, αλλά να στέκει στα νερά της λίμνης καθήμενος. Ο Αγρικόλας οργισμένος έδωσε εντολή να τον ανασύρουν έξω από το νερό και να τον αποκεφαλίσουν. Μαζί με τον Άγιο μαρτύρησαν και επτά πιστές γυναίκες που του συμπαραστάθηκαν και ομολόγησαν την χριστιανική τους πίστη. 

Στον Πόντο τιμούσαν ιδιαίτερα τον Άγιο  Βλάσιο και γι’ αυτόν επικράτησαν διάφορες δοξασίες κατά τόπους. Την ημέρα της γιορτής του Αγίου πολλές γυναίκες και ειδικά οι έγκυες, αλλά και άνδρες, δεν έκαναν καμία δουλειά γιατί είχε εξαπλωθεί η φήμη ότι ο Άγιος θα τους τιμωρήσει και τα παιδιά τους ή τα ζώα τους θα γεννηθούν με προβλήματα. Γι’ αυτό οι Πόντιοι σε πολλές περιοχές τον έλεγαν «Άε - Ζαρέα». Λέγεται μάλιστα ότι στην Αμισό οι γυναίκες δεν έπιναν ούτε νερό τη μέρα του Αγίου. Όσοι παραβίαζαν την αυστηρή αργία χρειαζόταν να φυτέψουν κάποιους σπόρους μαζί με αλάτι, γιατί το αλάτι στην αντίληψη του λαού θεωρούνταν αποτρόπαιο του κακού. Στα Κοτύωρα συνήθιζαν να φυτεύουν τρία φασόλια σε ένα υγρό μέρος ή και κάτω από το νεροχύτη και μαζί με μια ευχή προσπαθούσαν να μεταφέρουν το κακό μακριά από τους ανθρώπους του σπιτιού.

Ο Άγιος αναδείχθηκε σε προστάτη κατά της ευλογιάς στην περιοχή της Ματσούκας, ενώ θεωρούνταν, επίσης, προστάτης των ζώων και των κτηνοτρόφων, των ποιμένων και των ποιμνίων.

ΠΗΓΕΣ

«Αγιοδρόμιον», αρχιμ. Νικοδήμου Παυλόπουλου, Μυτιλήνη, 1978

«Από την πολιτεία των Αγίων», Γεωργίου Γούναρη, Εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Γρεβενών, 2009

«Ο κύκλος του χρόνου στο λαϊκό πολιτισμό των Ποντίων (μέσα 19ου αι. - 1922)», Μ.Γ. Βαρβούνης - Μαρία Τριπερίνα, «Αρχείον Πόντου - Παράρτημα 35», εκδ. Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Αθήνα, 2015

«Ποντιακή Λαογραφία», Έλσα Γαλανίδου - Μπαλφούσια, «Αρχείον Πόντου - Παράρτημα 19», εκδ. Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Αθήνα, 1999

«Λαογραφικά Κοτυώρων», Ξ. Άκογλου, Αθήνα, 1939